فرآیند ذوب کردن طلا

آیا می دانید فرآیند ذوب کردن طلا چگونه است؟ مراحل و ابزار مورد نیاز برای ذوب طلا چیست؟ اغلب افراد راجع به ذوب کردن طلا و روند آن آشنایی ندارند. از جمله مهم ترین و حساس ترین مرحله تغییر و بازیابی طلا ، مرحله ذوب یا آب کردن طلا و پس از آن روش ذوب پودر طلا می باشد که لازم است به طور کامل به فرآیند آن اشراف داشته و از ابزار و تجهیزات لازم برخوردار باشید.

ذوب کردن طلا در کارگاه های طلا سازی به چند روش انجام می گیرد . ذوب کردن طلا در ایران به این صورت انجام می شود که طلا را پس از این که وزن کرده آن را در بوته قرار می دهند و عملیات ذوب کردن یا همان بوته کردن را آغاز می کنیم .

در ایران بیشتر به همان روش های سنتی و با دست طلا را ذوب می کنند ، یعنی طلا را در مجاورت مستقیم شعله قرار می دهند و ذوب می کنند و در هنگام ذوب مقداری پودر به نام تنکا روی آن می ریزند تا عمل ذوب شدن طلا سریع تر انجام شود ، بعد از آن طلای ذوب شده را روی ریژه می ریزند و بصورت جامد در می آورند . ریژه قالبی است که طلای آّب شده را به وسیله ی آن به صورت شمش در می آورند.

با افزایش دادن دما به میزان تقریبا 15K تحرک دو برابر می شود و به این ترتیب اتصال اتمی انعطاف پذیرتر می شود . ساختار میکروسکوپی نرم تر می شود . زیرا با افزایش فاصله اتمی نیروهای بین اتمی کاهش می یابد .

ذوب کردن طلا از طریق روش های دیگری نیز انجام می گیرد مانند ذوب طلا با دستگاه برقی که این روش در ایران بسیار کم و به ندرت مورد استفاده قرار می گیرد ، ذوب کردن طلا با این روش از اکسیداسیون طلا جلوگیری می کند و درجه حرارت برای ذوب کردن را نیز می توان به راحتی کنترل کرد و دیگر نیازی به پیش گرمایش طلا نیست.

یک طلاساز باید بتواند عیار طلا را تشخیص دهد و روش های تشخیص طلای اصل از بدل را بداند و انواع رنگ طلا را بشناسد .

روش های ذوب کردن طلا

طلا را به دو روش هوا گاز و کوره ذوب می کنند . در صورتی که مقدار طلا زیاد باشد از روش کوره استفاده می کنیم و معمولا از کوره بوته ای گازی برای ذوب طلا استفاده می شود . همچنین می توان از بوته های برقی و کوره های گازوئیلی هم استفاده کرد. در هنگام استفاده از این کوره ها باید دقت داشته باشیم که کوره به خوبی عایق بندی شده باشد و اتلاف گرمایی کمی داشته باشد.

اگر مقدار طلا کم باشد می توانیم از روش هوا گاز استفاده کنیم . این روش از طریق یک مشعل هوا گاز (مثل مشعل هوابرش)، دو کپسول گاز و اکسیژن و یک بوته هوا گاز انجام می گیرد . نکته ای که در روش هواگاز مهم می باشد این است که اگر طلا به صورت پودر باشد، مثلا پودر طلای تیزابی باشد، باید فرد از تجربه بالایی برخوردار باشد و هنگام ذوب مواظب باشد که پودر طلا بر اثر فشار خروجی مشعل به بیرون از بوته ذوب نپاشد.

در فرایند ذوب کردن طلا هر بوته باید فقط برای یک عیار معین از طلا به کار رود . برای این کار دیواره ی خارجی آن را علامت گذاری کنید . قبل از آن که فلز را داخل آن قرار دهید ، بوته را پیش گرم کنید . وقتی که گداخته شد، رفته رفته فلز را داخل کنید تا تقریباً نصف آن پر شده باشد. با پیشگرم امکان اکسیداسیون فلز داخل و مدت آن خیلی محدود می‌گردد.

در کوره‌های بزرگ تر بهتر است بعنوان درپوش از یک قطعه زغال چوب استفاده شود، زیرا حکم یک سر پوش احیاءکننده را خواهد داشت. با یک انبر گرد، که با دهانه آن بوته از زیر محکم گرفته می‌شود، بوته را از کوره خارج می‌کنند. در صورت گرفتن بوته با یک انبر تخت، ممکن است به راحتی قطعه‌ای از دیواره بشکند. بوته‌های مستعمل را در خاکه کف قرار می‌دهند و همراه با آن دور می‌ ریزند.
ابزار مورد نیاز برای ذوب کردن طلا

در صورتی که قصد دارید با روش کوره ، طلا را ذوب کنید، نیاز به ابزار آلات ویژه ای دارید.

1.     کوره بوته ای کوچک
2.     مشعل گازی مثلا یکی مشعل ونتوری
3.     ریژه یا همان قالب مذاب
4.     وسایل ایمنی مانند دستکش نسوز و عینک ایمنی و محافظ صورت (شیلد صورت)
5.     همزن گرافیتی (در صورت نیاز )
6.     بوته گلدانی
7.     انبر بوته

در صورتی که می خواهید طلا را با روش هوا گاز ذوب کنید باید علاوه بر مشعل و کپسول که گفته شد، لوازم دیگری نیاز خواهید داشت از قبیل :

1.     یک بوته هوا گاز که به بوته کاسه ای معروف است
2.     انبر یا همان دستک بوته
3.     لوازم ایمنی
4.     ریژه
5.     همزن (در صورتی که احتیاج دارید)

مواد مورد نیاز برای ذوب کردن طلا

برای ذوب کردن طلا، به مواد زیادی احتیاج نیست . در صورتی که طلا کثیف و ناخالص نباشد مقدار کمی بوره یا همان بوراکس به عنوان فلاکس کفایت می کند، اما اگر طلا آلوده است و ناخالصی زیاد دارد باید بسته به نوع آلودگی از فلاکس های دیگری هم استفاده کرد. این فلاکس ها می توانند سدیم کربنات، سدیم نیترات، پتاسیم نیترات و بسیاری از فلاکس های رایج دیگر باشند . همچنین برخی از افراد مقداری آمونیوم کلرید روی مذاب طلای ریخته شده در ریژه ( قالب ) می ریزند تا طلا درخشنده تر شود. دوره ی ذوب کردن طلا در آموزشگاه طلا سازی طلا فنون برگزار می شود .
نکات مهم در ذوب کردن طلا

هرگونه گرد و ذرات حاصل از فرآیند ذوب را جمع آوری کرده و نگه دارید و زمانی که به مقدار کافی رسید ، آن ها را تیزاب کاری و نسبت به طلای موجود در آن ها اقدام کنید .

    ریژه را از قبل از مذاب ریزی، حرارت بدهید و پیش گرم کنید تا در زمان ریختن مذاب طلا، مذاب به اطراف پاشیده نشود .
    در بوته های گرافیتی ، نمی توانیم از فلاکس استفاده کنیم . چرا که فلاکس باعث خرابی و ترک برداشتن بوته گرافیتی می شود.
    در فرآیند ذوب کردن طلا کلیه نکات و موارد ایمنی را رعایت کنید.

 

نکات ایمنی هنگام ذوب طلا

صرف نظر از روش ذوب طلای انتخابی ، هنگام ذوب طلای خود باید به این نکات ایمنی توجه جدی داشته باشید:

    همیشه از عینک ایمنی برای محافظت از صورت / چشم خود استفاده کنید.
    یک جفت دستکش مقاوم در برابر حرارت استفاده کنید.
    پیش بند مقاوم بپوشید.
    هرگز طلا را نزدیک چیزی که به راحتی آتش می گیرد ذوب نکنید.
    همیشه محل مناسبی را در خانه یا فروشگاه خود انتخاب کنید تا طلای خود را ذوب کنید.